Startupy to bardzo popularny temat w ostatnich latach. Któż nie chciałby wpaść na całkowicie rewolucyjny pomysł na biznes i stać się następnym Markiem Zuckerbergiem, Elonem Muskiem lub Jackiem Ma? Jeśli ty też marzysz o założeniu własnego startupu, bez problemu znajdziesz mnóstwo wskazówek i porad, jak tego dokonać. W internecie są tysiące artykułów na ten temat, niezliczona liczba podcastów, książek i case study. Ale czy na pewno istnieje uniwersalny przepis na stworzenie startupu, który będzie nowym Facebookiem, Airbnb czy Dropboxem? To zbyt piękne, żeby było prawdziwe. Niestety, sprawa nie jest taka prosta, jednak według nas istnieją pewne podstawowe porady, które musisz wziąć sobie do serca, jeśli planujesz wkrótce zostać przedsiębiorcą.
1. Nie zapominaj o researchu
Na pewno słyszałeś tę radę już mnóstwo razy i masz dosyć ludzi, którzy w kółko ją powtarzają. Jednak należy to odpowiednio podkreślić: analiza rynku to podstawa. Musisz wiedzieć, czy na rynku jest miejsce dla twojego produktu i czy znajdziesz odbiorców, którzy go potrzebują i będą chętni za niego zapłacić. Zrób research i analizę konkurencji oraz wyciągnij wnioski. Przyjrzyj się jej działaniom i zastanów się, co możesz zrobić lepiej. Twoja konkurencja jest na rynku dłużej niż ty, co oznacza, że ma już za sobą doświadczenia, które dopiero czekają na ciebie. To fantastyczny sposób, by przygotować się na to, co dopiero nadejdzie.
2. Poznaj swoją grupę docelową
Po przeanalizowaniu rynku i konkurencji kolejną istotną rzeczą jest zgromadzenie informacji na temat twoich potencjalnych klientów. Stwórz Buyer Personę, fikcyjną postać reprezentującą cechy twojej grupy docelowej, dzięki której będzie łatwiej zaplanować działania marketingowe. Według badań Aberdeen Group firmy, które używają person, osiągają konwersję o 73% wyższą niż organizacje, które tego nie robią.
Przeprowadź ankiety, wykorzystaj analitykę internetową lub narzędzie do analizy behawioralnej, na przykład platformę Marketing Automation, aby zebrać dane na temat klientów. Pytania, które możesz zadać i dane, których możesz szukać zależą od rodzaju twojego biznesu, ale przykładowe informacje przydatne do stworzenia persony to:
- dane demograficzne: wiek, płeć, lokalizacja, narodowość, rasa
- sytuacja zawodowa: branża, stanowisko, doświadczenie, rozmiar firmy
- dane ekonomiczne: budżet całkowity i przeznaczony na twój produkt lub usługę
- zwyczaje zakupowe: gdzie kupują (online, offline), ulubione marki i sklepy, oszczędni czy
- potrzeby i sposoby ich zaspokajania
- gdzie szukają informacji, jakie media śledzą, itd.
Jeśli masz już te dane, możesz stworzyć Buyer Personę, lub kilka person, reprezentujących różne rodzaje klientów. Użyj narzędzi dostępnych online lub spróbuj zrobić to samodzielnie.
Buyer Persona w Marketing Automation – Darmowy Ebook
3. Nie marnuj czasu na zbyt długie planowanie i rozwój produktu
Gdy zakładasz firmę, potrzebujesz czasu na zaprojektowanie produktu lub usługi i zaplanowanie wejścia na rynek, ale nie rozmieniaj się przy tym na drobne. Naszkicuj ogólny plan, by mieć pojęcie, w którym kierunku zmierzasz, i wypuść prototyp produktu, nawet jeśli wciąż nie jest doskonały. Pamiętaj, że niewątpliwie strategia i produkt ulegną wielu zmianom w trakcie twojej przygody jako przedsiębiorca. W świecie startupów nie da się zaplanować wszystkiego. Lepiej po prostu zacząć działać, niż stracić cenny czas na obmyślanie planu, który może ulec drastycznym zmianom. Eric Ries, autor bestsellerowej książki Metoda Lean Startup, przypisuje porażkę swojego pierwszego startupu między innymi właśnie zbyt długotrwałym przygotowaniem do wejścia na rynek. Swoje doświadczenia wykorzystał do opracowania metody lean startup, w której krytykuje poświęcanie zbyt wiele czasu na początkowy rozwój produktu lub biznesu:
Zbyt wiele startupów zaczyna od pomysłu na produkt, którego według nich ludzie potrzebują. Poświęcają miesiące, a nawet lata na dopracowanie produktu, nie pokazując go potencjalnym klientom, choćby we wstępnej formie. Gdy mają problem z dotarciem do szerszej publiczności, jest to często spowodowane tym, że nigdy nie konsultowali się z potencjalnymi konsumentami i nie ustalili, czy produkt będzie dla nich atrakcyjny. Gdy ostatecznie klienci nie okazują zainteresowania pomysłem, a raczej obojętność, startup upada. (źródło)
Premiera produktu lub usługi we wczesnej fazie rozwoju pomoże ci zebrać feedback od pierwszych klientów i znacząco ulepszyć ofertę. Porzuć perfekcjonizm (lub co gorsza – prokrastynację!) i pogódź się z tym, że nie jesteś w stanie przewidzieć każdego scenariusza.
4. Nie zdziw się, jeśli nie wszystko pójdzie jak powinno
Teraz już wiesz, że nie da się zaplanować wszystkiego. Czas na kolejną uniwersalną prawdę: wiele rzeczy pójdzie zupełnie nie tak, jak się tego spodziewasz. Niekoniecznie pójdzie źle, po prostu inaczej, niż myślisz. Potrzeba ogromnej elastyczności, by dostosować firmę do tych niespodziewanych zmian. Nie musisz się tym martwić, bo jest to coś, co przytrafia się każdemu przedsiębiorcy. Bądź świadom tego, że nie powinieneś kurczowo trzymać się początkowych ustaleń. Jeśli zachodzi taka potrzeba, musisz je zaadaptować tak szybko, jak to możliwe. Jeśli tego nie zrobisz, istnieje ryzyko, że twój startup upadnie. Po raz kolejny obserwacje Erica Riesa zawarte w Metodzie Lean Startup okazują się przydatne. Ries opisał sytuację zwaną “pivot”, która oznacza korektę kursu w momencie, gdy pojawia się nowy, odmienny pomysł na biznes, czasami spowodowany porażką, czasami niespodziewanym sukcesem. Coś takiego przytrafiło się Grouponowi, który początkowo był platformą dla aktywistów, mającą na celu promowanie ruchów społecznych. Pewnego dnia zamieścili na swoim blogu kupon promocyjny do pizzeri w sąsiedztwie… i reszta jest już historią. W ciągu trzech lat Groupon stał się firmą wartą miliard dolarów.
5. Padłeś? Powstań
Oczywiście, nie wszystko jest tak perfekcyjne i jeśli coś nie idzie zgodnie z planem, niekoniecznie oznacza to nieoczekiwany sukces – czasami skończy się fiaskiem. Zdarza się to bardzo często i jest normalne. Moglibyśmy wymienić setki sławnych biznesmenów, których pierwsze startupy zakończyły się klęską, ale zajęłoby to zbyt wiele miejsca. Jeśli chcesz być prawdziwym przedsiębiorcą, musisz przygotować się na ewentualne twarde lądowania. Jeśli to cię spotka, kluczem jest nie poddać się, lecz spróbować jeszcze raz. Zaakceptuj porażki i ucz się na błędach. Brzmi jak banał, prawda? Niemniej jednak, należy to powtarzać, bo niewielu wie jak to robić, a tylko ci, którzy opanują tę sztukę w stopniu mistrzowskim, będą mogli osiągnąć prawdziwy sukces.
6. Skup się na networkingu
Znajdź ludzi, z którymi łączą cię te same cele i którzy są na podobnym etapie budowania własnego biznesu. Wymiana myśli, doświadczeń, rad, osiągnięć, nadziei i porażek uświadomi ci, że nie jesteś sam. Pomoże ci także spojrzeć na twój startup z dystansu i innej perspektywy. Ponadto może być świetnym sposobem na znalezienie idealnego wspólnika, zatrudnienie najlepszych specjalistów z branży czy rozpoczęcie współpracy z innymi startupami. Wybierz się na lokalne meetupy, na których będziesz mógł poznać przedsiębiorców lub początkujących startuperów z twojej okolicy, poszukaj interesujących konferencji, na których zdobędziesz wiedzę i poświęć chwilę na networking w trakcie przerwy kawowej lub wykorzystaj Linkedin, Twittera lub Facebooka do networkingu online.
7. Naucz się bycia liderem dla twoich pracowników
Jeśli zamierzasz zostać przedsiębiorcą, musisz zacząć zachowywać się jak prawdziwy lider. Bycie szefem to ogromna odpowiedzialność. Twoi pracownicy ufają tobie i wierzą, że wiesz, dokąd zmierzasz ze swoim biznesem. Dostrzegli szansę w twojej firmie na rozwój swoich karier i mają nadzieję, że poprowadzisz ich do zawodowych osiągnięć. Twój personel chce uczyć się od ciebie i musisz być w stanie zrobić wszystko, by pomóc im poczynić postępy. Jak powiedział niegdyś Steve Jobs:
Moja praca nie polega na byciu łagodnym dla ludzi. Moją pracą jest sprawić, żeby byli oni lepsi. Moja praca polega na koordynowaniu różnych części firmy, wytyczaniu drogi i znajdowaniu środków na kluczowe projekty, a następnie na wymyślaniu jeszcze agresywniejszych wizji na przyszłość i inspirowaniu tych wspaniałych ludzi, którzy dla nas pracują i sprawianiu, że stają się jeszcze lepsi.
Pamiętaj, że twój startup to nie tylko ty, ale także twoi wspólnicy i pracownicy. Jeśli ty nie będziesz w stanie być ich liderem, to kto?
8. Szukaj inspiracji wszędzie
Bycie przedsiębiorcą oznacza ciągłe samodoskonalenie i naukę przez całe życie. Nieważne, czy wciąż planujesz założyć pierwszy startup lub jesteś już doświadczonym biznesmenem – powinieneś nieustannie zdobywać wiedzę. Wartościowa wiedza jest na wyciągnięcie ręki, musisz tylko chcieć po nią sięgnąć. Śledź najlepsze branżowe strony i blogi, używaj Twittera, by być zawsze na bieżąco z publikacjami najważniejszych influencerów, słuchaj podcastów, subskrybuj newslettery, ściągaj darmowe ebooki, case study i raporty, bierz udział w kursach online i czytaj książki z interesującej cię dziedziny. Użyj aplikacji, które pomogą ci być na bieżąco z artykułami z ulubionych stron: czytnika RSS, na przykład Feedly, Flipboard lub Pocket do zapisywania interesujących tekstów. Nawet jeśli twoja firma już odniosła sukces, nie przestawaj się uczyć. Świat nieustannie się zmienia, więc musisz za nim nadążać.
9. Promuj swoją firmę w różnych kanałach
Oczywiście, reklama w mediach społecznościowych może być bardzo skuteczna dla startupów, ale spróbuj także czegoś innego. Testując wszystkie dostępne kanały cyfrowe, znajdziesz optymalne metody promocji twojego startupu. Masz wiele możliwości, by dotrzeć do klientów:
- Email marketing: zbierz maile potencjalnych klientów i wysyłaj mailingi lub newslettery do swojej bazy
- Marketing na stronie internetowej: strona dobrze zoptymalizowana pod wyszukiwarki z personalizowaną treścią, popupami do zbierania kontaktów, web pushami, bannerami, formularzami kontaktowymi itd.
- Mobile marketing: SMS-y, powiadomienia push, wiadomości w aplikacji, responsywna strona
- Media społecznościowe: obecnie dostępnych jest mnóstwo portali społecznościowych, możesz spróbować szczęścia w każdym z nich lub wybrać te, które najbardziej pasują do specyfiki twojej branży
- Reklamy w sieciach RTB, spersonalizowane i precyzyjnie targetowane.
Nie ograniczaj się do jednej, ulubionej formy komunikacji z klientami. Testuj je wszystkie, być może Instagram okaże się lepszy niż Twitter, wbrew twoim początkowym prognozom?
10. Nie mów “od jutra”. Zacznij już dziś
Nie trzeba dodawać nic więcej. Z zakładaniem firmy jest podobnie jak z przejściem na dietę: jeśli chcesz schudnąć, najlepiej zacznij dietę natychmiast, bez odkładania jej na “jutro”, “poniedziałek”, “po Świętach”. Nie ma idealnego momentu, by to zrobić, czy raczej – z innego punktu widzenia – jedyny idealny moment to TERAZ. Nie prokrastynuj i po prostu to zrób!